Là một trong “tứ bất tử” của tín ngưỡng văn hoá dân gian Việt Nam, Thánh Gióng gắn liền với truyền thuyết về cậu bé làng Phù Đổng đánh giặc Ân, mang lại thái bình cho đất nước. Truyền rằng, sau khi đánh tan quân giặc, Thánh Gióng phi ngựa đến chân núi Sóc (huyện Sóc Sơn), cởi bỏ giáp trụ rồi cưỡi ngựa sắt bay về trời. Đây được coi là một trong những hình tượng đẹp và hào hùng nhất trong kho tàng truyền thuyết Việt Nam.

Lãnh đạo Huyện uỷ - HĐND - UBND - Uỷ ban MTTQ huyện Sóc Sơn thắp hương tại lễ khai hội Gióng đền Sóc năm 2024.

Để tưởng nhớ công đức của ngài, tại chân núi Sóc, nơi Thánh Gióng dừng ngựa trước khi về trời, Nhân dân trong vùng đã lập đền thờ và mở hội hàng năm, từ ngày mùng 6 đến mùng 8 tháng Giêng âm lịch. Năm 2024, lễ hội Gióng tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt đền Sóc được tổ chức trong 3 ngày, từ ngày 15 - 17/2/2024.

Ông Phạm Văn Minh (Chủ tịch UBND huyện Sóc Sơn) đánh trống khai hội.

Đến với lễ hội Gióng đền Sóc năm 2024, du khách cũng sẽ có thêm những trải nghiệm thú vị tại khu vực thực hành văn hoá Gióng và văn hoá Việt Nam nói chung. Đây hứa hẹn sẽ là điểm đến hấp dẫn với những du khách muốn trải nghiệm làm cơm nắm muối vừng, têm trầu cánh phượng, làm cà muối, làm giò hoa tre…

Voi chiến dâng đức Thánh Gióng tại lễ khai hội Gióng đền Sóc năm 2024.

Lễ hội Gióng đền Sóc năm 2024 tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt đền Sóc là một trong những lễ hội lớn nhất của TP Hà Nội và cả nước, đã được Tổ chức UNESCO công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại vào năm 2010. Lễ hội đã trở thành sự kiện quan trọng, nhu cầu không thể thiếu trong đời sống văn hoá - tín ngưỡng của người dân.

“Nữ tướng” được thôn Yên Tàng (xã Bắc Phú) lựa chọn thực hiện lễ rước tại khai hội có tên là Nghiêm Thị Bích Ngọc, 11 tuổi. Bích Ngọc hiện đang theo học lớp 5 tại trường Tiểu học xã Bắc Phú. Liên tiếp những năm học đã qua, Bích Ngọc luôn là con ngoan trò giỏi, được thầy cô giáo và bạn bè quý mến.

Không chỉ vậy, lễ hội Gióng đền Sóc hàng năm còn hướng đến bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá phi vật thể độc đáo của Khu di tích Quốc gia đặc biệt đền Sóc. Đồng thời, góp phần quảng bá hình ảnh, tiềm năng, thế mạnh của huyện Sóc Sơn nhằm thúc đẩy du lịch phát triển trong thời gian tới.

Trầu cau của thôn Đan Tảo.

Lễ hội Gióng đền Sóc năm 2024 cũng là năm thứ 2 liên tiếp, nghi thức Kéo Mỏ được trình diễn và cuộc thi cầu húc được tổ chức trên quy mô toàn huyện. Bên cạnh đó, khác với mọi năm, hội thi đấu vật thay đổi phương thức tổ chức, thay vì thành lập đội và đăng ký từ đầu thì du khách thập phương có thể đăng ký tại khu vực tổ chức hội thi và tham gia thi đấu. Điều này tạo nên một sân chơi mở cho tất cả người dân.

Rước ngựa của thôn Phù Mã (xã Phù Linh).

Thay mặt Ban tổ chức lễ hội, ông Phạm Văn Minh (Chủ tịch UBND huyện Sóc Sơn) đã nổi hồi trống khai hội Gióng đền Sóc năm 2024. Sau bài văn tế là lễ rước và lễ tế của các thôn làng. 8 lễ vật được cung tiến tại lễ hội Gióng Xuân Giáp Thìn được dâng lên đức Thánh Gióng gồm: Thần mã (ngựa sắt), cầu húc, trầu cau, voi chiến, ngà voi, cỏ voi, kiệu tướng và giò hoa tre.

Trao đổi với phóng viên ông Hồ Việt Hùng (Phó chủ tịch UBND huyện Sóc Sơn - Trưởng ban tổ chức lễ hội Gióng đền Sóc 2024) cho biết, từ năm 2018, việc tán lộc giò hoa tre đã được địa phương thay đổi.

“Giống như lễ hội Gióng đền Sóc năm 2023, năm nay, sau lễ cung tiến, giò hoa tre sẽ được di chuyển vào hậu cung đền Thượng, sắp ra những mâm nhỏ, chuyển xuống đền Hạ, đền Mẫu để làm lễ, thờ cúng; sau đó sẽ được phát cho người dân; sẽ không có cảnh cướp giò hoa tre…” Ông Hồ Việt Hùng chia sẻ thêm.

Cũng theo ông Hùng việc không tổ chức phát lộc giò hoa tre sau lễ cung tiến đã diễn ra nhiều mùa lễ hội gần đây. Việc thay đổi này được đông đảo người dân và du khách thập phương đồng tình, ủng hộ nhằm bảo đảm sự bình yên và văn minh cho lễ hội Gióng.